Intensywny czy ekstensywny - na jaki dach zielony się zdecydować?

Zielone dachy, od lat cenione w Skandynawii i modne w krajach Europy Zachodniej, powoli zyskują popularność również w Polsce. Można je znaleźć na dachach instytucji publicznych, takich jak szpitale, urzędy czy biblioteki, pawilonów handlowych, parkingów podziemnych, luksusowych apartamentowców, a także – coraz częściej – również domów jednorodzinnych, altanek czy garaży. Poszczególne zielone dachy mocno się od siebie różnią, a wiele zależy tu od wybranej technologii i zasadzonej roślinności. Zasadniczo takie zieleńce dzieli się na intensywne i ekstensywne. Sprawdź, czym się charakteryzują i jaki typ będzie idealny na Twój dach.

Ogród na dachu, czyli dach zielony intensywny 

Dachy zielone intensywne przypominają standardowe naziemne ogrody. Można na nich umieścić niemal wszystko – trawniki, krzewy, byliny, kwiaty, zioła, a nawet niewielkie drzewa. Oprócz tego w takich wiszących ogrodach znajdują się często alejki, ławki, oczka wodne, altanki, a nawet pasieki czy ekologiczne uprawy. Dach intensywny jest prawdziwą oazą dla spragnionych zieleni mieszkańców miasta i z powodzeniem zastępuje przydomowy ogród, stając się atrakcyjną strefą relaksacyjno-wypoczynkową. Można tam spacerować, rozłożyć koc na trawie, poczytać książkę czy spotkać się ze znajomymi. Dodatkowym walorem ogrodów na dachu są interesujące widoki, zwłaszcza gdy mówimy o dachach wysokich budynków.

Jeśli chodzi o kwestie techniczne, trzeba podkreślić, że dach zielony intensywny wymaga sporych nakładów pracy. Zasadzone na nim rośliny potrzebują regularnej pielęgnacji – przycinania, koszenia, nawożenia, nawadniania w okresach suszy. Warstwy składające się na taki dach są stosunkowo wysokie, a całość może mieć nawet 1,5 metra! Wiąże się to z większym obciążeniem konstrukcji dachowej, która musi zostać odpowiednio wzmocniona, a także wyższymi kosztami założenia i utrzymania ogrodu na dachu. Te utrudnienia rekompensują jednak liczne zalety i możliwości wykorzystania dodatkowej przestrzeni, która staje się prawdziwą wizytówką i atutem wielu luksusowych apartamentowców, biurowców czy hoteli.

Bezobsługowy zieleniec – dach ekstensywny 

Co zrobić, gdy założenie dachu intensywnego z różnych względów nie jest wykonalne w danym obiekcie? Zamiast całkowicie porzucać pomysł zieleńca na dachu, warto postawić na wersję ekstensywną, znacznie mniej wymagającą, lżejszą i tańszą. Dach zielony ekstensywny, zwany z angielska eco roof, można stworzyć na większości budynków – nie tylko z dachami płaskimi, ale także spadzistymi. To przestrzeń nieużytkowa obsadzona samowystarczalnymi gatunkami roślin odpornych na skrajne warunki atmosferyczne i niewymagającymi pielęgnacji. Należą do nich trawy sucholubne, rozchodniki i rojniki, mchy czy polne kwiaty.

Dachy zielone ekstensywne są łatwe w utrzymaniu – przetrwają wiele lat przy minimalnej pielęgnacji, polegającej na okresowym odchwaszczaniu. Warstwa substratu jest w ich przypadku znacznie cieńsza, co pozwala obniżyć całkowitą wagę dodatkowego obciążenia. Nasz najlżejszy system dachu ekstensywnego to zaledwie 40 kg/m². Bardziej rozbudowane zieleńce ekstensywne ważą od 100 do 200 kg/m². Te zalety sprawiają, że dachy ekstensywne należą do najczęściej wybieranych dachów zielonych w Europie.

Dachy ekstensywne a intensywne – zalety i wady 

Podsumowując, przedstawimy najważniejsze cechy obu rodzajów dachów zielonych.

Dachy zielone ekstensywne:

• są stosunkowo lekkie;
• nadają się na dachy płaskie i spadziste;
• nie wymagają nawadniania i pielęgnacji;
• gotowe systemy są proste w montażu, a na zazielenienie dachu nie trzeba czekać;
• są nieużytkowe – a więc nie stanowią miejsca rekreacji czy wypoczynku;
• są mniej efektowne niż dachy intensywne.

Dachy zielone intensywne:

• dają mnóstwo możliwości aranżacji i wykorzystania;
• można na nich sadzić wiele gatunków roślin;
• wyraźnie podnoszą prestiż budynku, stanowiąc atrakcję dla mieszkańców czy gości;
• pięknie się prezentują;
• gotowe systemy ułatwiają montaż, ale na wzrost roślin trzeba trochę poczekać;
• są znacznie cięższe niż dachy ekstensywne i wymagają wzmocnionej konstrukcji;
• generują wyższe koszty założenia i utrzymania;
• potrzebują regularnej pielęgnacji;
• nie nadają się na dachy spadziste i lekkie konstrukcje;
• są bardziej wymagające pod względem technicznym (systemy nawadniania itp.).

Niezależnie od rodzaju, warto zdecydować się na dach zielony – zarówno ze względów praktycznych i estetycznych, jak i w trosce o środowisko naturalne. W dobie rosnącego zanieczyszczenia i zmian klimatu każdy skrawek zieleni jest na wagę złota!

Czym kierować się przy wyborze rodzaju dachu zielonego?

Decyzja o wyborze konkretnego typu dachu zielonego powinna być dobrze przemyślana i uwzględniać specyfikę danego budynku oraz oczekiwania użytkowników. Warto skonsultować się z ekspertami, którzy pomogą ocenić możliwości techniczne i doradzą najlepsze rozwiązania. Dachy intensywne są idealne dla osób, które pragną stworzyć na dachu przestrzeń do rekreacji i relaksu, natomiast dachy ekstensywne sprawdzą się tam, gdzie priorytetem jest minimalizacja kosztów i nakładów pracy.

Koszt założenia dachu zielonego zależy od wielu czynników, takich jak rodzaj roślinności, grubość warstw substratu, systemy nawadniania czy konieczność wzmocnienia konstrukcji dachu. Dachy intensywne są zazwyczaj droższe w realizacji i utrzymaniu, jednak oferują większe możliwości aranżacyjne. Dachy ekstensywne są tańsze i mniej wymagające pod względem pielęgnacji. Warto również poszukać programów wsparcia finansowego, które mogą pomóc w pokryciu części kosztów związanych z zakładaniem dachów zielonych.

Ekologiczne korzyści dachów zielonych

Dachy zielone, niezależnie od wybranego typu, przynoszą wiele korzyści ekologicznych. Pomagają w redukcji efektu miejskiej wyspy ciepła, poprawiają jakość powietrza, a także zwiększają bioróżnorodność w miastach. Roślinność na dachach absorbuje dwutlenek węgla i produkuje tlen, co przyczynia się do poprawy mikroklimatu. Dodatkowo zielone dachy mogą zatrzymywać wodę deszczową, co zmniejsza ryzyko powodzi i odciąża miejskie systemy kanalizacyjne.

Estetyka i wartość nieruchomości

Zielone dachy znacząco podnoszą walory estetyczne budynków. Zielona przestrzeń na dachu może stać się prawdziwą ozdobą, przyciągającą wzrok i podnoszącą prestiż obiektu. W przypadku budynków komercyjnych czy apartamentowców, dach zielony może stanowić dodatkowy atut, który przyciągnie najemców lub kupców. Estetyczne i funkcjonalne dachy zielone mogą również zwiększyć wartość nieruchomości.