Zielone dachy, od lat cenione w Skandynawii i modne w krajach Europy Zachodniej, powoli zyskują popularność również w Polsce. Można je znaleźć na dachach instytucji publicznych, takich jak szpitale, urzędy czy biblioteki, pawilonów handlowych, parkingów podziemnych, luksusowych apartamentowców, a także – coraz częściej – również domów jednorodzinnych, altanek czy garaży. Poszczególne zielone dachy mocno się od siebie różnią, a wiele zależy tu od wybranej technologii i zasadzonej roślinności. Zasadniczo takie zieleńce dzieli się na intensywne i ekstensywne. Sprawdź, czym się charakteryzują i jaki typ będzie idealny na Twój dach.
Ogród na dachu, czyli dach zielony intensywny
Dachy zielone intensywne przypominają standardowe naziemne ogrody. Można na nich umieścić niemal wszystko – trawniki, krzewy, byliny, kwiaty, zioła, a nawet niewielkie drzewa. Oprócz tego w takich wiszących ogrodach znajdują się często alejki, ławki, oczka wodne, altanki, a nawet pasieki czy ekologiczne uprawy. Dach intensywny jest prawdziwą oazą dla spragnionych zieleni mieszkańców miasta i z powodzeniem zastępuje przydomowy ogród, stając się atrakcyjną strefą relaksacyjno-wypoczynkową. Można tam spacerować, rozłożyć koc na trawie, poczytać książkę czy spotkać się ze znajomymi. Dodatkowym walorem ogrodów na dachu są interesujące widoki, zwłaszcza gdy mówimy o dachach wysokich budynków.
Jeśli chodzi o kwestie techniczne, trzeba podkreślić, że dach zielony intensywny wymaga sporych nakładów pracy. Zasadzone na nim rośliny potrzebują regularnej pielęgnacji – przycinania, koszenia, nawożenia, nawadniania w okresach suszy. Warstwy składające się na taki dach są stosunkowo wysokie, a całość może mieć nawet 1,5 metra! Wiąże się to z większym obciążeniem konstrukcji dachowej, która musi zostać odpowiednio wzmocniona, a także wyższymi kosztami założenia i utrzymania ogrodu na dachu. Te utrudnienia rekompensują jednak liczne zalety i możliwości wykorzystania dodatkowej przestrzeni, która staje się prawdziwą wizytówką i atutem wielu luksusowych apartamentowców, biurowców czy hoteli.
Bezobsługowy zieleniec – dach ekstensywny
Co zrobić, gdy założenie dachu intensywnego z różnych względów nie jest wykonalne w danym obiekcie? Zamiast całkowicie porzucać pomysł zieleńca na dachu, warto postawić na wersję ekstensywną, znacznie mniej wymagającą, lżejszą i tańszą. Dach zielony ekstensywny, zwany z angielska eco roof, można stworzyć na większości budynków – nie tylko z dachami płaskimi, ale także spadzistymi. To przestrzeń nieużytkowa obsadzona samowystarczalnymi gatunkami roślin odpornych na skrajne warunki atmosferyczne i niewymagającymi pielęgnacji. Należą do nich trawy sucholubne, rozchodniki i rojniki, mchy czy polne kwiaty.
Dachy zielone ekstensywne są łatwe w utrzymaniu – przetrwają wiele lat przy minimalnej pielęgnacji, polegającej na okresowym odchwaszczaniu. Warstwa substratu jest w ich przypadku znacznie cieńsza, co pozwala obniżyć całkowitą wagę dodatkowego obciążenia. Nasz najlżejszy system dachu ekstensywnego to zaledwie 40 kg/m2. Bardziej rozbudowane zieleńce ekstensywne ważą od 100 do 200 kg/m2. Te zalety sprawiają, że dachy ekstensywne należą do najczęściej wybieranych dachów zielonych w Europie.
Dachy ekstensywne a intensywne – zalety i wady
Podsumowując, przedstawimy najważniejsze cechy obu rodzajów dachów zielonych.
Dachy zielone ekstensywne:
- są stosunkowo lekkie;
- nadają się na dachy płaskie i spadziste;
- nie wymagają nawadniania i pielęgnacji;
- gotowe systemy są proste w montażu, a na zazielenienie dachu nie trzeba czekać;
- są nieużytkowe – a więc nie stanowią miejsca rekreacji czy wypoczynku;
- są mniej efektowne niż dachy intensywne.
Dachy zielone intensywne:
- dają mnóstwo możliwości aranżacji i wykorzystania;
- można na nich sadzić wiele gatunków roślin;
- wyraźnie podnoszą prestiż budynku, stanowiąc atrakcję dla mieszkańców czy gości;
- pięknie się prezentują;
- gotowe systemy ułatwiają montaż, ale na wzrost roślin trzeba trochę poczekać;
- są znacznie cięższe niż dachy ekstensywne i wymagają wzmocnionej konstrukcji;
- generują wyższe koszty założenia i utrzymania;
- potrzebują regularnej pielęgnacji;
- nie nadają się na dachy spadziste i lekkie konstrukcje;
- są bardziej wymagające pod względem technicznym (systemy nawadniania itp.).
Niezależnie od rodzaju, warto zdecydować się na dach zielony – zarówno ze względów praktycznych i estetycznych, jak i w trosce o środowisko naturalne. W dobie rosnącego zanieczyszczenia i zmian klimatu każdy skrawek zieleni jest na wagę złota!
