Papy dachowe to szeroka gama materiałów służących do izolacji różnego rodzaju dachów. Nowoczesne papy wyróżnia trwałość, łatwość montażu, niska masa, duża funkcjonalność i przystępna cena, co sprawia, że są powszechnie wykorzystywane przez inwestorów. Poszczególne papy różnią się od siebie przeznaczeniem, składem i parametrami technicznymi. Na jakie rodzaje można je podzielić? Oto krótki przewodnik.
Podział ze względu na zastosowanie papy dachowej
Wydawać by się mogło, że przeznaczenie pap dachowych jest jedno – ochrona dachu przed wodą i innymi czynnikami atmosferycznymi. Tymczasem zastosowanie (a co za tym idzie, także skład i budowa) poszczególnych pap jest nieco inne. Oto najważniejsze rodzaje pap podzielonych ze względu na funkcję:
- papa podkładowa – pokryta z zewnątrz folią termotopliwą lub posypką piaskową albo warstwą samoprzylepną, nieodporna na promieniowanie UV. Przeznaczona do wykonywania spodnich warstw w pokryciach dachowych;
- papa nawierzchniowa – stanowi ostatnią warstwę pokrycia dachowego. Posypka z gruboziarnistego łupka chroni ją przed promieniowaniem UV i podnosi walory estetyczne. Zwykle jest grubsza od papy podkładowej;
- papa jednowarstwowa – grubsza i mocniejsza, łączy w sobie funkcje papy podkładowej i nawierzchniowej;
- papa antykorzenna – używana w konstrukcjach dachów zielonych, zawiera substancje zapobiegające przerastaniu korzeni roślin, chroni izolację termiczną przed mechanicznym uszkodzeniem;
- papa paroizolacyjna – chroni warstwę termoizolacji przed rozwojem grzybów i pleśni, zapobiegając jej zawilgoceniu.
Typ papy ma decydujący wpływ na jej dobór do danego rodzaju dachu oraz miejsce, w jakim może zostać użyta. W ramach każdego typu można jednak znaleźć wiele pap różniących się jakością i niektórymi parametrami technicznymi, np. grubością, wytrzymałością na rozciąganie itp., które zależą od zastosowanych tworzyw i metody produkcji.
Podział uwzględniający skład papy
Każda papa zbudowana jest z osnowy i kilku otaczających ją warstw. Jeśli chodzi o rodzaj osnowy, wyróżnia się trzy najczęściej stosowane materiały: welon szklany, tkaninę szklaną i włókninę poliestrową. Welon szklany jest najmniej elastyczny i odporny na rozciąganie. Największą elastyczność (wydłużenie o 50%) zapewnia włóknina poliestrowa, natomiast tkanina szklana jest najbardziej wytrzymała na rozciąganie.
Papy można podzielić również, biorąc pod uwagę rodzaj użytego do ich produkcji bitumu. I tak:
- papy z bitumu oksydowanego są mało odporne na zerwanie i skrajne temperatury;
- papy z bitumu modyfikowanego SBS są bardzo elastyczne, wysoce wydłużalne, giętkie i trwałe nawet w ekstremalnych temperaturach;
- papy z bitumu modyfikowanego APP wyróżnia niezła wydłużalność, odporność na promieniowanie UV i wysoka temperatura mięknienia.
Nawiasem mówiąc, w naszych warunkach atmosferycznych w roli pokrycia dachowego zdecydowanie najlepiej sprawdzają się papy bitumiczne modyfikowane SBS.
Podział ze względu na sposób montażu
Na koniec papy dachowe można podzielić także, uwzględniając sposób ich montażu. Wyróżniamy:
- papy mocowane mechanicznie,
- papy termozgrzewalne,
- papy samoprzylepne.
Jak widać, papa dachowa niejedno ma imię, a duży wybór jej rodzajów pozwala inwestorom na znalezienie papy optymalnie odpowiadającej na wymagania danej konstrukcji dachowej.
Jakie są zalety i wady poszczególnych rodzajów pap dachowych?
Każdy rodzaj papy dachowej ma swoje unikalne cechy, które decydują o jej zastosowaniu i trwałości w różnych warunkach atmosferycznych. Wybór odpowiedniego materiału powinien uwzględniać zarówno konstrukcję dachu, jak i specyficzne wymagania dotyczące izolacji i odporności na czynniki zewnętrzne. Papy podkładowe doskonale sprawdzają się jako pierwsza warstwa w systemach wielowarstwowych, ale ich brak odporności na promieniowanie UV oznacza konieczność stosowania dodatkowej warstwy nawierzchniowej. Papy nawierzchniowe, dzięki posypce mineralnej, są trwalsze i odporne na działanie słońca, jednak ich koszt jest wyższy niż papy podkładowej.
W przypadku dachów o skomplikowanej geometrii lub miejsc wymagających szczególnej ochrony, takich jak dachy zielone, stosuje się specjalistyczne papy, np. antykorzenne lub paroizolacyjne. Papy antykorzenne chronią izolację przed przerastaniem roślin, co jest kluczowe w systemach dachów ekstensywnych i intensywnych. Papy paroizolacyjne natomiast stanowią skuteczną barierę dla wilgoci, co zapobiega uszkodzeniom termoizolacji. Wybór papy jednowarstwowej może być rozwiązaniem bardziej ekonomicznym i mniej pracochłonnym, ale jej trwałość w porównaniu do systemów wielowarstwowych może być niższa.
Który rodzaj papy dachowej sprawdzi się najlepiej w naszym klimacie?
Polska strefa klimatyczna charakteryzuje się dużymi różnicami temperatur między latem a zimą, co wpływa na konieczność wyboru pap o wysokiej elastyczności i odporności na skrajne temperatury. Papy oksydowane, chociaż tańsze, nie wykazują takiej trwałości jak papy modyfikowane, zwłaszcza w miejscach narażonych na duże wahania termiczne. W praktyce najlepszym wyborem są papy z bitumu modyfikowanego SBS, które zachowują elastyczność nawet przy niskich temperaturach i lepiej znoszą naprężenia wynikające z rozszerzalności termicznej dachu.
Nie bez znaczenia jest także sposób montażu. Papy termozgrzewalne są najtrwalsze, ponieważ zapewniają szczelne połączenia między poszczególnymi arkuszami, co minimalizuje ryzyko przecieków. Papy samoprzylepne, chociaż łatwe w aplikacji, mogą nie być równie trwałe w długim okresie eksploatacji, zwłaszcza w ekstremalnych warunkach atmosferycznych. Papy mocowane mechanicznie sprawdzają się przede wszystkim na dachach o dużych powierzchniach, gdzie liczy się szybki montaż i stabilność pokrycia.
